Μονή Κωνσταμονίτου ή Κασταμονίτου: (Ελληνική, κοινόβια, γιορτάζει τη μνήμη του Πρωτομάρτυρα Στεφάνου, στις 27 Δεκεμβρίου).
 

Βρίσκεται κοντά στη Μονή Ζωγράφου, σε απόσταση 50’ περίπου από την παραλία, σε υψόμετρο 200. Η παλαιότερη ιστορία της μονής μας είναι άγνωστη, γιατί οι αλλεπάλληλες καταστροφές αφάνισαν τις αρχαιότερες μαρτυρίες. Η παλαιότερη μνεία της ανάγεται στον 11ο αιώνα. Ως Μονή Κωνσταμονίτου αναφέρεται σε χρυσόβουλλο του αυτοκράτορα Ιωάννη Α’ του Παλαιολόγου, καθώς και σε χρυσόβουλλο του Μανουήλ Β’ του Παλαιολόγου, ενώ στο Γ’ Τυπικό (1393) αναφέρεται ως Μονή Κωνσταντίου. Η ονομασία της ως Μονής Κασταμονίτου προέρχεται ίσως από τον τόπο καταγωγής του ιδρυτή της (Κασταμών ή Κασταμονή, πόλη της Παφλαγονίας) ή από το οικογενειακό του όνομα  (Κασταμονίτης). Μέχρι τον 13ο αιώνα το όνομα της μονής εμφανίζεται σπάνια. Τον Αύγουστο του 1287 ο ιερομόναχος της μονής Βαρθολομαίος υπογράφει ένα έγγραφο του Πρώτου Ιωάννη, και την υπογραφή του ίδιου μοναχού την βρίσκουμε και σε άλλα έγγραφα μέχρι το 1310. Έτσι διαπιστώνουμε την ιστορική παρουσία της μονής ανάμεσα στα άλλα ιδρύματα του Αγίου Όρους, χωρίς όμως να μπο-ρούμε να γνωρίζουμε λεπτομέρειες από τη ζωή της. Μετά τον Ιωάννη, εμφανίζεται στις υπογραφές των ιστορικών εγγράφων ο ηγούμενός της Ματθαίος και αργότερα ο Βησσαρίων και άλλοι. Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Ε’ ο Παλαιολόγος εξέδωσε χρυσόβουλλο, με το οποίο κατοχύρωσε τα προνόμια της μονής, ενώ λίγο νωρίτερα είχε περιέλθει στη δικαιοδοσία της η αρχαία Μονή του Νεακίτου και το μονύδριο του Σκαμανδρηνού. Στις αρχές του 15ου αιώνα ο περιηγητής Ζωσιμάς την αναφέρει τελευταία ανάμεσα στις μονές του Αγίου Όρους.
      Στα χρόνια του Ιωάννη Ε’ του Παλαιολόγου καταστράφηκε από πυρκαγιά και την ανοικοδόμηση της ανέλαβε ο Νεόφυτος, ηγούμενος το 1423, με τη βοήθεια των Σέρβων ηγεμόνων Ράντιτς και Μπράνκοβιτς. Μετά τις αρχές του 16ου αιώνα, η μονή βρέθηκε σε οικονομική δυσπραγία, ίσως εξαιτίας πάλι κάποιας πυρκαγιάς που κατέστρεψε τις εγκαταστάσεις της, και η κατάσταση αυτή φαίνεται ότι συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα, οπότε αρχίζει νέα περίοδος ακμής.                                                                                       
    Το 1819 η Βασιλική του Αλή Πασά δώρισε αρκετά χρήματα στον ηγούμενο της μονής Χρύσανθο, ο οποίος άρχισε να ανακαινίζει τα κτήριά της.   
    Η Ελληνική επανάσταση, κυρίως όμως ο δικαστικός αγώνας με τη Μονή Δοχειαρίου για το Μονύδριο του Καλλιγράφου, ταλαιπώρησαν τη μονή, η οποία μόνο μετά τα μέσα του 19ου αιώνα κατάφερε να ξαναβρεί τον κανονικό της ρυθμό. Τότε ανακαινίστηκαν το καθολικό και  οι πτέρυγες των κελιών. Το αρχαιότερο τμήμα που διατηρήθηκε, με την οικοδόμηση του 19ου αιώνα, είναι ο πύργος, ο οποίος ενσωματώθηκε στη νότια πτέρυγα. Σήμερα έχει 24 περίπου μοναχούς και ακολουθεί τον αυστηρό κοινοβιακό τρόπο ζωής.
     Το καθολικό χτίστηκε το 1860-1869 στη θέση παλαιότερου ναού που καταστράφηκε εντελώς. Ακολουθεί τον καθιερωμένο αγιορείτικο τύπο και

δεν τοιχογραφήθηκε ποτέ. Η τράπεζα, χωρίς τοιχογραφίες και αυτή, βρίσκεται ενσωματωμένη στη δυτική πτέρυγα. Η βιβλιοθήκη, πάνω από τη λιτή περιέχει 11 ο χειρόγραφα. Από τα κειμήλια της μονής αξίζει να αναφερθούν: η εικόνα του Πρωτομάρτυρα Στεφάνου, οι δύο εικόνες της Παναγίας (Οδηγήτριας και αντιφωνήτριας) που φυλάγονται στο καθολικό, και μια μικρή εικόνα του αγίου Αντωνίου του 16ου αιώνα από το ομώνυμο κελί. Υπάρχουν ακόμα αρκετά άγια λείψανα, τεμάχιο από το Τίμιο ξύλο, ένας λαμπρός βυζαντινός Επιτάφιος, πολύτιμα ιστορικά έγγραφα κ.λπ. Το τέμπλο της Μονής, μαρμάρινο, είναι έργο του μεγάλου γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά ή μαθητών αυτού. Μέσα στον περίβολο υπάρχουν ακόμη 4 παρεκκλήσια.

  Mετάβαση στη Μονή: Από Ουρανούπολη →Ασανάς Μονής Κωνσταμονίτου, με το πλοίο της γραμμής (φερυμπωτ) ή θαλάσιο ΤΑΧΙ (είναι η τρίτη στάση με το πλοίο της γραμμής) και στη συνέχεια με τα πόδια.
  Ο δρόμος είναι ανηφορικός και κουράζει το προσκυνητή
  Διάρκεια διαδρομής: Μία (1) ώρα περίπου.     

 ΙΕΡΕΣ  ΕΙΚΟΝΕΣ – ΚΑΛΥΒΕΣ – ΣΠΗΛΑΙΑ  Κ.Λ.Π.  

ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜONHΣ ΚΩΝΣΤΑΜΟΝΙΤΟΥ